De Jurawijngaard (Frankrijk)

De "Vin Jaune" is de blikvanger onder de wijnen in het Jura wijndistrict, gelegen in het oosten van Frankrijk net boven de Alpen en aanleunend tegen de Zwitserse grens. De beroemste Vin Jaune is genaamd naar het op een rots gelegen bevallig dorpje Chateau-Chalon (bij de mooiste dorpen in Frankrijk opgenomen) en draagt hier dan ook de dorpsnaam de AOC Chateau-Chalon de verdere AOC Vin Jaune' s komen uit AOC Arbois, AOC Côtes du Jura en de AOC L'Etoile.

Als in 1906 door 26 wijnboeren in Arbois de eerste coöperatieve wijnbouwersbond word opgericht wisten deze mannen ook niet dat zij aan de bakermat zouden komen te staan van wat later het eerste AOC wijndistrict in Frankrijk zou worden, ietwat later werden in deze regio de bonden van Voiteur, Poligny, le Vernois en Pupillin gesticht. Het streven van de plaatselijke wijnboeren naar een hoge kwaliteit van hun wijn werd in 1936 beloond met de allereerste toekenning van een AOC wijnerkenning (Appellation d'Origine Controlée) in Frankrijk en dit voor de wijnen komende uit Arbois, Chateau-Chalon, L'Etoile en Côtes du Jura, een wijnregio die door vele wereldwijde wijnfanaten compleet uit het oog en smaak is vervreemd door het mondiale wijnaanbod. Op heden worden er naast de gele wijn nog tal van pareltjes vervaardigd waarbij men met oude plaatselijke druivenrassen blijft verder werken oa voor rode wijnen met de rassen Trousseau, Poulsard en in mindere mate het Béclan druivenras, verder gebruikt men hier ook de twee druivenrassen Pinot Noir en de Chardonnay (hier Melon d'Arbois genaamd) die de beroemde wijngaarden van de buren van de Bourgondische Cote d'Or met wereldfaam hebben opgescheept. Ook hier in de Jura worden van deze laatste twee druiven behoorlijke mouserende en stille wijnen vervaardigd. Als laatste plaatselijke druivenras die in deze regio die verbouwd word is het de Savagnin, het druivenras die als enige druif in aanmerking komt voor het aanmaken van de Vin Jaune en nergens in Frankrijk is aangeplant doordat dit ras vrij resistent is aan het behoorlijke koude klimaat tijdens de winters in deze regio. De Savagnin druif is verwant aan het Traminerras en word ook in het Zwitserse Wallis aangeplant en luistert daar naar de namen Heida of Paien waarbij ook unieke en smaakvolle wijnen in de flessen worden gebotteld.

Het Jura landschap en zijn ondergrond vertonen veelvuldig sporen uit een ver verleden, zout komt in het Noordelijke deel van de jura veelvuldig voor in de diepere waterlagen rond het stadje Salins-les-Bains waar zich nog een omgevormde zoutwinning tot museum bevind, er bevinden zich ook nog termale baden in dit stadje (net zoals in het zuiderlijk gelegen Lons-le-Sunier) waar we tevens op het noordelijkste punt van de Jura wijnbouw zijn aanbeland. De weg naar het zuiden van de wijnroute beloopt langs steenrijke heuvels aangevuld met veelkleurige mergel, kalk en klei vermengd met uit de oertijd stammende zeefossielen, rond de heuvel van waarop Chateau Chalon is opgebouwd zijn de stijle onderliggende wijngaarden bezaaid met blauwe leisteen mede door al deze sporenelementen geeft het de wijnen een florale en minerale smaaktoets. Midden de 19e eeuw besloeg dit gebied een kleine 20000 ha aan wijngaarden maar dit ging dramatisch bergaf. Eerst was er de phylloxera (druifluis) die daarvoor zorgde. Later kwam er de eerste wereldoorlog en de economische crisis waardoor er in 1936 nog amper 500 ha wijngaard overbleef. In Arbois woonde ook de man die de Jura wijnen na W.O. II opnieuw op de wijnkaart zette. Dankzij veel energie, commercieel inzicht en doorzettingsvermogen slaagde Henri Marie erin een groot en bloeiend wijnbedrijf op te bouwen mede hierdoor kon het gehele district van zijn succes profiteren. Naast deze wijngigant zijn er veel kleine wijnbouwers actief die samen 2000 ha wijngaard verbouwen.